Jan Matejko (1838 Kraków - 1893 Kraków), Projekt polichromii do kościoła Panny Marii w Krakowie, 1891

gwasz, papier; 69 x 44 cm w świetle ramy;
sygn. i dat. dolny środek: JM / r.p. 1891/V.;
na odwrocie nalepka z napisem: Jedna z tablic / do polichromi / Kościoła Panny Marji / stylizowanych roślin
Estymacja 40 000 - 60 000
Praca posiada szkło muzealne.
Proweniencja:
- zakup Desa Kraków (lata 70.)
- kolekcja prywatna, Kraków
Bibliografia:
Starzyński J., Jan Matejko, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1962.

Opisywana praca stanowi fragment jednego z projektów polichromii do kościoła Mariackiego w Krakowie, gdzie Matejko pracował nad malarstwem monumentalnym od 1889 do 1891 roku. Zalicza się je do jednego z największych dokonań artysty w tym zakresie. Malarz był autorem szkiców i projektów, które stały się podstawą polichromii ściany prezbiterium i nawy głównej najbardziej znanego kościoła w Krakowie. Mistrz Matejko wykorzystywał w swojej pracy m. in. ornamentykę roślinną i geometryczną, czego prezentowana praca jest doskonałym przykładem. Juliusz Starzyński opisywał: „Matejko chciał stworzyć malowidła ścienne o oryginalnym wyrazie artystycznym, a jednocześnie zharmonizowane z otoczeniem, w którym znajdowało się arcydzieło Wita Stwosza oraz wspaniałe gotyckie witraże, jak również nie mniej godne uwagi pomniki mieszczańskiej kultury polskiego Odrodzenia. W związku z tym Matejko zaprojektował kartony do szeregu kompozycji dekoracyjnych, śmiało wykorzystując motywy roślinne, przedmiotowe i figuralne, przeważnie zaczerpnięte z tradycji artystycznej wczesnego Odrodzenia polskiego, ale podane w swobodnej interpretacji linearnej i kolorystycznej”. Tym samym prace te Starzyński zalicza do jednych z najważniejszych dzieł polskiej sztuki dekoracyjnej. Zwraca jednocześnie uwagę, że prace Matejki były inspiracją dla innych wielkich artystów, takich jak Wyspiański i Mehoffer. W roku powstania prezentowanego projektu Matejko uczestniczył w międzynarodowej wystawie z okazji 50-lecia Verein Berliner Künstler (jego prace znalazły się w międzynarodowej sali najwybitniejszych dzieł). W 1892 roku malarz brał udział w międzynarodowej wystawie sztuki Glaspalast w Monachium czy w Internationale Ausstellung für Musik- und Theaterwesen w Wiedniu. Projekt polichromii stanowi przykład ogromnego wkładu artysty w sztukę dekoracyjną.