T. Borowski - Pożegnane z Marią. Pierwsze wydanie.

BOROWSKI Tadeusz - Pożegnanie z Marią. Opowiadania. Warszawa 1948. Czytelnik. 8, s. 178, [2]. brosz.
Otarcia i niewielkie ubytki grzbietu, wewnątrz stan dobry. Podpis własn. Okładka Marii Hiszpańskiej (używającej później dwuczłonowego nazwiska Hiszpańska-Neumannowa). Zbiór opowiadań pośrednio lub bezpośrednio związanych z tematyką obozową, "złożony z dwóch opowiadań przedrukowanych z tomu 'Byliśmy w Oświęcimiu', wyd. 1946 w Monachium ('Dzień na Harmenzach', 'Proszę państwa do gazu'), i trzech napisanych po powrocie do kraju ('Pożegnanie z Marią', 'Śmierć powstańca', 'Bitwa pod Grunwaldem') [...], uznany za główne dzieło Borowskiego i za szczytowe osiągnięcie w tego rodzaju literaturze nie tylko w Polsce [...]. Opowiadania Borowskiego zdobyły od razu duży rozgłos, przeważnie polemiczny, odczytywane przez znaczny odłam krytyki jako świadectwo moralnego nihilizmu; do dziś zresztą ich bezwzględny, demaskatorski moralizm jest przedmiotem dyskusji i sporów" (LPPE). "Książki Borowskiego mają to do siebie, że przypominają coraz bardziej zmierzchniejące obyczaje, wedle których z przeciwnikiem można było walczyć nie przestając go cenić. W danym wypadku cenić za bezwzględność spojrzenia na rzeczywistość, za odważne stawianie sprawy, za rzadko spotykany kunszt pisarski" (P. Jasienica w "Tyg. Powszechnym", cyt. za: M. Fik "Kultura polska po Jałcie", Londyn 1989, s. 98).